Over het nut van een publieke dialoog:
- Een dialoog is goed om druk te leggen op wetenschappers, om zo de technologische risico’s beheersbaar te houden.
- Een dialoog is goed om het wantrouwen van burgers weg te nemen en draagvlak te creëren.
- Toeval maakt de planning van het debat moeilijk. Vraag is, wat is een adequaat moment voor discussie? Vroeg met het debat van start gaan, is een optie, want als dit te laat gebeurt, zal er ook geen draagvlak zijn voor de technologie. Met de vraag: hoe een debat beginnen over iets dat nog niet bestaat?
- We moeten het eerst hebben over welke maatschappij we willen en welke rol technologie daarin kan spelen, en niet omgekeerd.
- Eerst moeten mensen voldoende geïnformeerd worden. Vervolgens is het belangrijk om scenario’s op te maken waarin we toekomsten met nanotechnologie verbeelden. Dat zal de dialoog bevorderen.
- Het voorzorgsprincipe kan een leidraad zijn voor het voeren van een debat: welke diverse belangen moeten er in overweging genomen worden en tegen elkaar afgewogen .
- Het belang van een publiek debat en het belang van vrijheid van wetenschappelijk onderzoek, moeten tegen elkaar afgewogen worden.
- We moeten naar het publiek communiceren over de onzekerheden. Anders zal dat publiek nano niet aanvaarden en kan tegenstand het wetenschappelijk onderzoek belemmeren.
- Het publiek debat moet gevoerd worden met kennis van zaken. Hier ligt een taak voor het onderwijs.
- We moeten aan de mensen uitleggen hoe wetenschap werkt, hoe je van een wetenschappelijke vondst naar een product gaat. Mensen moeten zich kunnen inleven in de rol van de onderzoeker, in de aard van onderzoekswerk, in de onzekerheid die met onderzoek gepaard gaat.
- In het debat ‘nano’ niet overroepen. Het debat niet voeren in termen van een hype.
- In het debat aandacht hebben voor de continuïteit van ontwikkelingen: in het verleden was er ook al nano, nano is niet noodzakelijk nieuw, en dus ook niet noodzakelijk een dreiging.
- Een goed onderwerp voor het publiek debat kan zijn: wat doen we met het nano-afval? Aan welke normen moet dat afval voldoen?
- Er is een belangrijke rol weggelegd voor de regisseurs van het debat. Zij zullen kennis samenbrengen en zoeken naar manieren om de verschillen constructief te benutten.
- Er is ook een belangrijke rol voor vertalers die opereren tussen de verschillende actoren.
- Er moet meer onderzoek gebeuren over de vraag hoe een goede dialoog voeren. Dit is een focus die in de opleidingen wetenschapscommunicatie op academisch niveau moet worden geïntegreerd.
- We moeten het debat op verschillende niveau’s voeren. Op het niveau van de maatschappij, aangestuurd door de overheid. Maar ook direct met de experts, binnen het onderzoeksbestel en met bedrijven.
- Er zal naar manieren gezocht worden om ook die sociale groepen die nu geen stem hebben in dit debat, erbij te betrekken.
- Verstaanbare communicatie is cruciaal. Niet iedereen is een wiskundige. De doelgroepen van de dialoog moeten telkens goed gespecificeerd worden, en de communicatie moet daarop afgestemd worden.
- Men moet er voor zorgen dat de dialoog effectief impact kan hebben op het beleid. Daarom zullen de resultaten van het debat gerapporteerd worden aan de overheid.
